انتقال دانش

انتقال دانش (Knowledge Transfer ) یا همان KT یک اصطلاح در بر گیرنده طیف بسیار گسترده ای از فعالیت ها بوده و در زمینه حمایت از همکاری متقابل و سودمند بین دانشگاه ها، تجارت و بخش دولتی می باشد.

KT is a ‘contact sport’; it works best when people meet to exchange ideas, sometimes serendipitously, and spot new opportunities.

Dr. Tim Minshall.

هدف از KT انتقال تجهیزات علمی و فکری، تخصص، آموزش و مهارت ها بین دانشگاه و جامعه غیر دانشگاهی است. بخوبی مشخص شده که سرمایه گذاری در امر تحقیقات دانشگاهی سود قابل توجهی داشته و یک نیروی محرک مهم برای افزایش رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی است. برای جامعه دانشگاهی، KT می تواند بعنوان یک راه برای به دست آوردن دیدگاه های جدید در تمام  جهات ممکن و همچنین در روش تحقیق باشد. این راه دو طرفه  KT   قلب موفقیت و موجب همکاری پایدار است.

اغلب تقاضاهایی از جامعه دانشگاهی برای در نظر گرفتن مخاطبان بالقوه، کاربردی کردن فعالیتهای خود و فرصت های متعددی برای اخذ گرنت خاص و ثبت قرارداد با شرکای مشترک غیر دانشگاهی  وجود دارد. بر این اساس معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی زیر مجموعه ای با عنوان مدیریت فناوری دانشگاه برای مدیریت دانش فناوری و KT ایجاد نموده است. در دانشکده پزشکی کمیته انتقال دانش زیر نظر معاونت تحقیقات و فناوری دانشکده از حدود بهار سال 1393 آغاز به فعالیت نموده است.

بحث در خصوص  KT اغلب در شکل گیری تجارت چرخشی، و یا صدور مجوز مالکیت معنوی (IP) ، بر اساس پیامد علوم دانشگاهی و تحقیقات مربوط به فن آوری متمرکز است. اگر چه تمام این موارد با ارزش هستند، در واقع KT  شامل طیف بسیار گسترده تر از فعالیت ها بوده و محدود به نظم و انضباط خاص علم و فن آوری نمی شود. از نظر فعالیت، KT را می توان به شش نوع تقسیم کرد:

1.        افراد: هنگامی که دانش آموزان فارغ التحصیل شده و وارد بازار کار می شوند، آنها همراه خودشان دانش جدید آورده و در نتیجه به بازسازی زیربنای صنعت (regenerate the gene pool of industry ) کمک موثری می نمایند.  استفاده موقت  از دانشجویان و یا فارغ التحصیلان در شرکتها و یا در بخش های دولتی می تواند یک راه مناسب برای تبادل دانش در کوتاه مدت باشد.

2.        انتشارات و کنگره ها: دانش از طریق انتشار از خروجی تحقیقات علمی، کنگره، همایش ها و شبکه های اینترنتی پخش می گردد.

3.        پژوهش های مشترک و فناورانه: این روش بعنوان یک وسیله قدرتمند در ایجاد فرصت برای تبادل دانش نوآورانه می باشد. در دانشگاه علوم پزشکی تبریز طرحهای فناورانه در جهت حمایت از KT طراحی شده که در خصوص طرحهای تحقیقاتی که به محصول صنعتی تبدیل می شوند می باشد. نمونه پروپوزال آن در لینکها موجود است.

4.        مشاوره: ارائه مشاوره تخصصی در موارد متعدد و خاص و همچنین آموزش به  متقاضیان خارج از سیستم دانشگاهی توسط نیروهای دانشگاهی یک مکانیسم بسیار موثرانتقال دانش می باشد. این روش می تواند زمینه ای برای تبادل  هر دو نوع دانش صریح (Explicit knowledge دانایی است که وضوح کافی برای درک آن وجود دارد و قابل کد شدن است. منظور از کد، هر گونه کد، اعم از کد نوشتاری، گفتاری، رفتاری و... است. مصادیق این نوع از دانایی، کتاب، مقاله، سخنرانی، روشهای مدون سازمانی و سایر مستندات مشابه، می‌باشد) و دانش ضمنی (Tacit knowledge به دانشی اشاره دارد که در پی تجربه‌ها، مهارت‌ها و دانایی‌های شخصی، در اذهان مردم جوامع پدید می‌آید، و به آسانی تن به نمایش و بیان صریح نمی‌دهد. دانش ضمنی نوعی دانش است که فرد دارد ولی نمی‌تواند آن را توضیح بدهد و یا به دیگران انتقال بدهد) و یک پنجره در مناطق همکاری مشترک فراهم نماید.

5.        صدور مجوز: صدور مجوز  برای حق استفاده از خروجی های تحقیقاتی خاص( از جمله ایده های ثبت شده) یکی دیگر از مکانیسم های مهم انتقال دانش است.اطلاعات مربوط به IP  برای صدور مجوز از طریق وب سایت های مختلف در دسترس است، اما مقدمات صدور مجوز موفق وابسته به روابط بلند مدت و همکاریهای تحقیقاتی و روابط بین فردی است. در حال حاضر ثبت ایده و مالکیت فکری و همچنین ثبت اختراع در سایت مربوط به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مرکز مالکیت معنوی http://iripo.ssaa.ir انجام می گیرد.

6.        کسب و کار جدید: آوردن خروجی پژوهش به بازار از طریق ایجاد  یک تجارت جدید می تواند زمانی که ابزارهای فعلی نشان دهنده یک اختلال در وضعیت فعلی بازار، تجارت و صنعت بوده و یا ایده مورد نظر در اختیار تاجرین خارجی نمی باشد، بسیار مناسب باشد. صاحبان ایده جدید بر اساس خروجی پژوهش غالبا مدلهای تجاری خود را یا از طریق قرارداد با شرکتهای صنعتی  یا ایجاد شرکتهای دانش بنیان (http://daneshbonyan.isti.ir ) عرضه می نمایند.

 

 

 

 

 

انتقال دانش یک نوع ورزش تماسی

سه عامل کلیدی در موفقیت انتقال دانش نقش عمده ای دارند.

1.         انتقال دانش یک فرایند بدون هزینه نمی باشد، زیرا انتقال دانش هم زمان بر بوده و هم نیازمند تلاش فراوان است.

2.        انتقال دانش یک نوع ورزش تماسی می باشد. زیرا زمانی بهتر کار می کند که مردم برای تبادل ایده ها، نقطه نظرات و یا حتی خروجی تحقیقات با هم تماس پیدا می کنند.

3.        انتقال دانش نیازمند فعالیت عملی و زمان بر در سطح سازمانی (مابین دانشگاهها و شرکتها) می باشد و همچنین از فرهنگ ایده پردازی و ایده های جدید در دسترس حمایت می نماید.